Մենք դեռևս չունենք Սահմանադրության նոր նախագիծը, բայց մենք վերլուծել ենք մեր Սահմանադրությունը և գիտենք, որ այն հարցերը, որոնք բարձրացնում է Ադրբեջանը և ակնհայտ է, որ և դե-յուրե և մեր Սահմանադրական դատարանի որոշմամբ մեր գործող Սահմանադրության մեջ որևէ պահանջ չկա մեր ոչ մի հարևանի նկատմամբ: Սա արդեն իրավաբանորեն ամրագրված փաստ է: Այս մասին Տիրանայում հայտարարեց Նիկոլ Փաշինյանը՝ պատասխանելով Ադրբեջանի հանրային հեռուստաընկերության լրագրողի այն հարցին, թե արդյո՞ք առաջարկվող նոր Սահմանադրության մեջ անդրադարձ կլինի Հայաստանի անկախության հռչակագրին։

Նա նաև նշեց հետևյալը՝

Եվ ուզում եմ նշել նաև հետևյալը: Ակնհայտ է, որ Ադրբեջանը երկու հարց է բարձրացնում Հայաստանի հետ խաղաղության պայմանագիր ստորագրելու համար: Դրանցից մեկը ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի լուծարումն է: Եվ մենք ասում ենք, որ այդ օրակարգը մեզ համար ընդունելի է, և ուզում ենք համոզվել, որ Ադրբեջանի ցանկությունն է չփակել հակամարտությունը իր տարածքում և հակամարտությունը Հայաստանի Հանրապետության տարածք արտահանել։ 

Եվ դրա համար լուծում կա. Մեր առաջարկած լուծումը հետևյալն է՝ ստորագրել խաղաղության պայմանագիր և դիմել ԵԱՀԿ-ին՝ միաժամանակ լուծարելու ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը։ Այսինքն՝ նույն տեղում, միևնույն ժամանակ, սա շատ կարևոր է։ Եվ սա մեր տարածաշրջանում փոխադարձ վստահության և կայունության շատ կարևոր ժեստ կլինի։

Սահմանադրության հետ կապված մեկ այլ հարց էլ կա: Ես արդեն խոսել եմ այս մասին: Եվ ես ուզում եմ նշել, որ արդեն Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության համաձայնագրի համաձայնեցված տեքստում շատ պարզ և հստակ նշված է, որ Հայաստանն ու Ադրբեջանը ճանաչում են միմյանց տարածքային ամբողջականությունն ու ինքնիշխանությունը Ալմաթիի հռչակագրի հիման վրա և հենվելով խորհրդային հանրապետությունների վարչական սահմանների պետական ​​սահմանների վերածվելու վրա։

Սա նշանակում է, որ Խորհրդային Ադրբեջանը անկախ Ադրբեջան է, Խորհրդային Հայաստանը՝ անկախ Հայաստանը։ Սա առաջին շատ կարևոր փաստն է։ Կա նաև հոդված, որտեղ ասվում է, որ Հայաստանն ու Ադրբեջանը միմյանց նկատմամբ տարածքային պահանջներ չունեն եւ պարտավորվում են հետագայում նման հարցեր ու պահանջներ չբարձրաձայնել։

Այսինքն, ըստ էության, այն հարցերը, որոնք հիմա բարձրացվում են թե՛ Հայաստանում, թե՛ Ադրբեջանում, լուծվել են Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության համաձայնագրի նախագծում։ Կա նաև մի շատ կարևոր հոդված, որտեղ ասվում է, որ կողմերից ոչ մեկը չի կարող հիմնվել սեփական օրենսդրության վրա՝ խուսափելու համար այս համաձայնագրի կատարումից։

Եվ երբ պայմանագիրը ստորագրվի, ըստ ՀՀ օրենսդրության, մենք պետք է այն ուղարկենք Սահմանադրական դատարան, որպեսզի Սահմանադրական դատարանը որոշի, թե արդյոք այն համապատասխանում է մեր Սահմանադրությանը: Իսկ երբ Սահմանադրական դատարանը որոշի, որ համաձայնագիրը լիովին համապատասխանում է ՀՀ Սահմանադրությանը, դա կնշանակի, որ Հայաստանի խորհրդարանում դրա վավերացման համար խոչընդոտներ չեն լինի։

Երբ սա վավերացվի Հայաստանի խորհրդարանում, ուժի մեջ կմտնի մեր Սահմանադրության այն հոդվածը, որով ասվում է, որ վավերացված միջազգային պայմանագրերն ունեն բարձրագույն իրավական ուժ և առաջնահերթություն տեղական օրենքների նկատմամբ:

Ինչո՞ւ եմ այս ամենը ասում։ Որովհետեւ հիմա ադրբեջանական կողմը հարցեր է բարձրացնում այն ​​մասին, որ Հայաստանի Սահմանադրությունը տարածքային պահանջ է պարունակում Ադրբեջանի նկատմամբ։ Եթե ​​այս մտահոգություններն իրական են, ապա այս խնդրի լուծման ամենաարագ ճանապարհը խաղաղության համաձայնագրի ստորագրումն է։ Որովհետև երբ խաղաղության պայմանագիրը ստորագրվի և վավերացվի ՀՀ խորհրդարանում, օրենսդրական ամենաբարձր մակարդակով արդեն կարձանագրվի, որ Հայաստանի Հանրապետությունը տարածքային պահանջներ չունի ոչ Ադրբեջանից, ոչ ընդհանրապես նրա հարևաններից։

Եվ ևս մեկ նրբերանգ. Մենք նույնպես մտահոգություններ ունենք, և տեսնում ենք, որ Ադրբեջանի Սահմանադրությունը տարածքային պահանջներ է պարունակում Հայաստանի նկատմամբ։ Բայց մենք այդ հարցը չենք դնում այնպես, ինչպես Ադրբեջանն է անում։ Ինչո՞ւ։ Որովհետև մենք ակնհայտորեն տեսնում ենք, որ այդ հարցը լուծվել է արդեն իսկ համաձայնեցված խաղաղ համաձայնագրի նախագծում։

Եվ այս հարցը լուծելու և այդ հարցը հանելու համար պարզապես պետք է ստորագրել խաղաղության պայմանագիրը և վավերացնել այն։ Մենք պատրաստ ենք նման որոշում կայացնել։ Շնորհակալություն։